تولید و فرآوری سنگ‌های تزئینی در کارخانه‌های سنگبری دارای مراحل تولید حساس و پر خطری هستند، چنانچه این مراحل طبق اصول و قوانین مدرن انجام پذیرد، منجر به تولید انبوه می‌گردد و می‌تواند سودآوری فراوانی ایجاد نماید. لیکن مراحل حساس و پر خطر این صنعت مربوط به نحوه استخراج کوپ سنگ استخراج شده از معدن می‌شود.
در بعضی از مواقع با بررسی دقیق کوپ سنگ استخراج شده از معدن، متوجه ترک و شیارهایی می‌شویم که داخل کوپ سنگ نهفته است و غفلت از آن می‌تواند منجر به ایجاد ضرر و زیان مالی و جانی گردد.
بررسی دقیق کوپ سنگ
در ادامه به بیان اشکالات موجود در این زمینه و راه‌های برطرف کردن این مشکلات می‌پردازیم، این موارد عبارتند از:
- استاندارد نبودن کوپ سنگ‌های استخراج شده در معدن
- نحوه‌ی برطرف کردن ترک و شکاف‌های موجود در سنگ کوپ (برش نخورده)
- نحوه‌ی برطرف کردن ترک و شکاف سنگ‌های برش خورده
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
۱. استاندارد نبودن کوپ سنگ‌های استخراج شده در معدن
متاسفانه در معادن استخراج سنگ، برش و استخراج سنگ کوپ به صورت سنتی انجام می‌گیرد و اکثر کوپ‌های استخراج شده از معادن، سنگ‌های مناسبی برای برش در کارخانه‌های سنگ نیستند. همانطور که قبلا ذکر شد اره‌های سنگبری قابلیت برش سنگ با عرض ۲ متر، طول ۳ متر و ارتفاع ۱۰/۲ متر را دارا هستند. که این ابعاد، ابعاد یک سنگ کوپ استاندارد است. این در حالی است که بسیاری از سنگ کوپ‌های استخراج شده دارای ابعاد بزرگتر یا کوچکتر از حد استاندارد هستند.
کوپ سنگ‌هایی که بزرگتر از حد استاندارد هستند مجددا باید با سیم بر یا تکلام، برش بخورند و کوتاه شوند و در این صورت سنگ دور ریز پیدا می‌کند. کوپ سنگ‌هایی که کوتاه تر از حد استاندارد هستند، متراژ سنگ کمتری را بعد از برش تحویل می‌دهند و عملا قیمت تمام شده‌ی سنگ بالا می‌رود. وقتی یک کوپ سنگ به زیر اره می‌رود تا برش بخورد عموما بین ۱۵ تا ۲۰ ساعت عملیات برش به طول می‌انجامد. حال چنانچه کوپ سنگ موجود زیر اره، ابعاد استاندارد را داشته باشد پس از برش به ۸۰ برگ اسلب به ابعاد ۲ متر در ۳ متر تقسیم می‌شود.
به عبارت دیگر یک کوپ سنگ استاندارد می‌تواند حدود ۴۸۰ متر مربع سنگ را تولید نماید ولی متاسفانه اکثرا به این صورت نیست و این قضیه باعث اتلاف وقت و انرژی در کارخانه‌های سنگ می‌گردد که در نتیجه منجر به بالا رفتن هزینه‌ی تمام شده‌ی محصول می‌گردد.
۲. نحوه‌ی برطرف کردن ترک و شکاف‌های موجود در سنگ کوپ (برش نخورده)
نحوه‌ی برطرف کردن ترک و شکاف‌های موجود در دل سنگ کوپ، دومین عاملی است که توجه به آن باعث ایجاد راندمان بالا و رونق اقتصادی در حوزه‌ی تولید سنگ‌های تزیینی می‌گردد. دقت نداشتن به وجود ترک‌ها و شکستگی‌های درون سنگ می‌تواند باعث خرد شدن و نابود شدن کل سنگ کوپ در هنگام برش آن زیر اره گردد و همچنین باعث ایجاد ضرر و زیان مالی و جانی می‌گردد.
یکی از بهترین روشها جهت برطرف کردن ترک‌ها و شکاف‌های موجود در کوپ سنگ، پر کردن آن‌ها با چسب اپوکسی می‌باشد که این عملیات را اصطلاحا وکیوم کردن سنگ کوپ می‌نامند.
در عملیات وکیوم کردن سنگ کوپ، بر روی ترک‌های کوپ سنگ لوله‌های باریک و مویرگی مانند جهت تزریق چسب اپوکسی قرار می‌دهند. همچنین حول کوپ سنگ، یک پلاستیک کشی صورت می‌گیرد به نحوی که کوپ کاملا ایزوله شده و ارتباط فیزیکی سنگ کوپ با بیرون پلاستیک کاملا قطع می‌گردد. فقط یک خروجی در یک طرف پلاستیک ایجاد کرده و آن را به پمپ وکیوم وصل می‌کنند، سپس پمپ وکیوم شروع به مکش هوای داخل کوپ سنگ می‌نماید و از طرف دیگر، چسب اپوکسی از طریق لوله‌های مخصوص به داخل کوپ سنگ تزریق می‌گردد و چون داخل کوپ سنگ خلا به وجود آمده است، چسب اپوکسی تمام خلل و فرج سنگ را پر می‌کند. در این میان کنترل دمای کوپ از اهمیت زیادی برخوردار است.
این کار باید در شرایط دمایی ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتیگراد انجام گیرد. در این شرایط چسب اپوکسی تزریق شده در دل کوپ سنگ به طور صحیح نفوذ کرده و سپس خشک می‌شود. در این شرایط می‌توان از سالم بودن برش کوپ در زیر اره اطمینان حاصل نمود. مجموعه‌ی آسان دما با ساخت کورههای مخصوص کوپ، این امکان را ایجاد کرده است که کوپ سنگ مستقر روی واگن مخصوص خود، به داخل کوره منتقل گردد و عملیات فوق با اطمینان بالا و کیفیت عالی در دمای استاندارد و مناسب انجام گردد.
همچنین این کوره‌ها باعث کوتاه شدن زمان وکیوم شده و نیز باعث صرفه جویی در وقت و انرژی می‌گردد. عملیات وکیوم کردن سنگ کوپ، بر روی سنگ‌هایی که ارزش ریالی بالاتری دارند انجام می‌گیرد. همچنین بر روی سنگ‌هایی که احتمال شکستن و خرد شدن آن زیر اره وجود دارد لازم الاجرا می‌باشد.
۳. نحوه‌ی برطرف کردن ترک و شکاف سنگ‌های برش خورده
سومین عاملی که توجه به آن باعث ایجاد راندمان بالا در حوزه‌ی تولید سنگ‌های تزیینی می‌گردد و همچنین باعث بالا رفتن کیفیت و سلامت سنگ تولید شده می‌گردد، چگونگی برطرف کردن شکاف، ترک‌ها و خلل و فرجی است که بر روی سنگ برش خورده (اسلب) وجود دارد.
برای این کار از چسب اپوکسی بر روی پشت و روی سنگ استفاده می‌گردد. سنگ را به صورت افقی قرار می‌دهیم و با کشیدن چسب اپوکسی به همراه توری مخصوص بر روی پشت سنگ، باعث جلوگیری از شکستن سنگ می‌شویم. توری فوق باعث نگه داشتن قطعات شکسته شده می‌گردد.
پس از خشک شدن پشت سنگ، با پشت و رو کردن سنگ، عملیات روی سطح سنگ شروع می‌شود. بر روی سطح سنگ نیز از چسب اپوکسی مرغوب تری تزریق می‌شود. چسب اپوکسی یک چسب دو بخشی حساس به حرارت است و سوراخ‌ها و ترک‌هایی که به روش صحیح با چسب پر شده‌اند از سنگ محکم تر می‌شوند.
برای اینکه این کار به نحو صحیح و اصولی انجام گیرد دو نکته وجود دارد:
چسب اپوکسی یک چسب دو جزیی است که متشکل است از:
الف) چسب اپوکسی
ب) هاردنر مخصوص
نسبت ترکیب چسب و هاردنر اپوکسی بسیار مهم است و این کار باید با دقت انجام گیرد.
مهمترین عامل جهت اصولی انجام شدن این کار، تامین دمای مناسب برای سنگ فوق می‌باشد.
دمای سطح سنگ از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به نحوی که دمای زیاد باعث خشک شدن سریع چسب اپوکسی می‌گردد و عملا چسب اپوکسی اجازه پیدا نمی‌کند که درون سنگ نفوذ کند. از طرف دیگر دمای پایین باعث می‌شود که زمان خشک شدن چسب اپوکسی افزایش یابد و احتمالا اپوکسی از زیر سنگ خارج شود و درون سنگ باقی نماند و در این صورت کیفیت و سلامت سنگ دچار اشکال می‌گردد.
بهترین گزینه جهت تامین یکنواخت دما بر روی سطح سنگ، استفاده از دستگاه‌های گرمایش تابشی می‌باشد. این دستگاه‌ها قادر هستند در بدترین شرایط دمایی زمستان، در مدت زمان ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، دمای سنگ را به دمای حدود ۵۰ درجه سانتیگراد برسانند و شرایط دمایی عملیات اپوکسی سنگ را تامین نمایند.
لازم به ذکر است که شرط دمایی در این عملیات بسیار اهمیت دارد. چرا که چسب اپوکسی پخش شده روی سطح سنگ باید بتواند در خلل و فرج سنگ نفوذ کند و پس از نفوذ کردن، خشک و محکم شود.
به نحوی که اگر جهت بررسی رفتار اپوکسی، قطعه‌ای از سنگ را بشکنیم تا شاهد رفتار و عملکرد اپوکسی باشیم، مشاهده نماییم که اپوکسی در کل سنگ به نسبت یکسان نفوذ کرده است. در این حالت می‌توان از کیفیت و سلامت سنگ اطمینان خاطر داشت.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.